Subnet là gì? Sự mở rộng không giới hạn Avalanche

Khi mà những quốc gia trở nên lớn mạnh thì họ sẽ tìm đủ tất cả các phương pháp để có thể mở rộng, bành trướng. Đối với crypto cũng giống như vậy, để có thể phát triển bằng một cách mạnh mẽ nhất có thể thì việc những blockchain cần làm là sẽ tìm phương pháp để mở rộng thêm mạng lưới và kết nối chúng với nhau.

Xem thêm:

• Berachain là gì? Blockchain hình ảnh chú gấu ‘Bong Bears’
• Skiff là gì? Toàn tập về ứng dụng email trên Web3 Skiff

Ở thời điểm hiện tại đã có vô cùng nhiều những dự án theo đuổi giấc mơ Multi-chain Network để tương tác giữa nhiều blockchain, mở rộng quy mô, tuy nhiên thì rất ít những cái tên nổi bật, sau đây chính là những người đã triển khai giải pháp này một cách thành công nhất đó là cosmos, Avalanche và Polkadot.

Mỗi một giải pháp, một dự án đều có một cách thực hiện không giống nhau, ngày hôm nay mình sẽ cùng tất cả anh em sẽ tìm hiểu về Subnet, phương thức mở rộng của Avalanche.

Ở trong bài viết ngày hôm nay, mình sẽ gửi đến tất cả anh em các thông tin:

• Ôn lại cấu trúc mạng lưới Avalanche.
• Subnet là gì?
• Các đặc điểm của subnet.
• Các mạng lưới đã áp dụng subnet.
• Subnet sẽ ảnh hưởng đến Avalanche như nào?

Subnet là gì?

Subnet (hay Subnetwork) chính là một giải pháp đã được mở rộng ở trên Avalanche cho phép bất cứ một ai cũng có thể tạo nên một blockchain L1 của riêng mình.

Một subnet cũng có thể chính là một nhóm những blockchain hoặc là một blockchain với tùy chỉnh riêng biệt cùng nhau được xác thực (validate) bởi một nhóm validator chung. Tất cả validator của những Subnet đều phải là thành viên của Avalanche của Primary Network  bằng phương pháp stake AVAX.

Subnet đã tận dụng giao thức đồng thuận Avalanche (Avalanche consensus) để có thể cung cấp thêm một giải pháp để mở to hơn kế thừa tốc độ bảo mật và giao dịch của Avalanche, và đây đã được coi nó giống như là một vũ khí bí mật để có thể mở rộng mạng lưới này. Ở phần tiếp theo mình sẽ nêu lý do cụ thể.

Ngay tại dưới đây bạn cũng có thể xem video phân tích chi tiết, trực quan về Subnet, tiềm năng và cấu trúc của giải pháp này đối với tương lai của Avalanche:

Cấu trúc mạng của Avalanche

Avalanche chính là dự án phát triển theo concept “Internet of blockchain”, vào quý 3 năm 2020 đã ra mắt mainnet, Avalanche đã giới thiệu một thiết kế vô cùng đặc biệt khi dùng  Avalanche Consensus để truyền thông tin và tương tác ở trong mạng lưới theo cách tự do, không cần phải tin tưởng(trustless).

Avalanche đã hướng đến để trở thành một nền tảng mã nguồn mở (open-source) phục vụ việc xây dựng những ứng dụng phi tập trung với một cái tốc độ giao dịch “tức thì”, khả năng mở rộng vô cùng cao. Bên cạnh đó, Avalanche còn vô cùng đặc biệt ở chỗ là có đến tận 3 chain chính, mỗi một chain thì sẽ có một nhiệm vụ không giống nhau:

• X-Chain (Exchange Chain): Chuỗi trao đổi, đã đóng vai trò giống như là một nền tảng phi tập trung sử dụng để giao dịch và tạo những tài sản ở trên X-Chain với những tài sản không giống kỹ thuật số có những bộ quy tắc riêng. Mọi giao dịch ở trong chain này tất cả đều được tính phí bằng AVAX (X-Chain), chính là một chuỗi phục vụ việc trả tiền.
• C-Chain (Contract Chain): Chuỗi hợp đồng, đã cho phép người sử dụng có thể tạo ra những smart contract bằng phương pháp dùng API của C-Chain, và cũng chính là nơi mà chạy những hợp đồng thông minh tương thích với máy ảo Ethereum (EVM). Những DApp thường ngày anh em tương tác ở trên Avalanche thực tế đó chính là ở C-Chain.
• P-Chain (Platform Chain): Chuỗi nền tảng, phụ trách việc theo dõi tất cả những mạng lưới con (Subnet) hoạt động và điều phối các trình xác thực. Bên cạnh đấy, P-Chain cũng chính là nơi đã tạo ra những mạng lưới subnet này.

C-Chain, P-Chain cả 2 đều dùng cơ chế đồng thuận Snowman, cái cơ chế này đã được tối ưu theo chuỗi với thông lượng rất cao và vô cùng thích hợp để dùng cho những smart contract. Chỉ riêng X-Chain đã dùng cơ chế đồng thuận Avalanche.

3 chain này đã có điểm chung là tất cả đều được bảo mật và xác nhận giao dịch từ mạng chính (Primary Network).

Primary Network chính là một subnet vô cùng đặc biệt, tất cả những thành viên của những mạng lưới con ở phía bên khác thì cũng đều có thể trở thành một thành viên mới của mạng chính này bằng việc stake nhỏ nhất 2000 AVAX. Cái việc này đã lý giải vì sao Avalanche cũng được nhận xét và đánh giá đó là một trong các mạng lưới đã bảo mật cao với số lượng validator lên tận đến hơn 1,200.

Thế là anh em đã hiểu subnet đã được tạo ra từ đâu và subnet là một thành phần của mạng lưới Avalanche, và sau đây mình sẽ cùng nhau tìm hiểu tiếp xem công dụng của subnet nhá.

Các đặc điểm của Subnet

Subnet đã có vô cùng nhiều những tính chất đặc biệt, mở ra một cơ hội mở rộng không có giới hạn cho mạng lưới:

• Đã được thiết kế để có thể mở rộng theo chiều hướng ngang, điều đó có nghĩa là có nhiều blockchain và những blockchain này cũng có thể được tạo ra sự kết nối với nhau.
• Những tài sản ở trên những subnet không giống nhau cho nên có thể chuyển qua và tương tác qua lại lẫn nhau mà không hề cần phải sử dụng bất kỳ một bridge nào. Điều này mang lại cho người sử dụng hỗ trợ loại bỏ phí giao dịch các loại Bridge cao hay rủi ro hack/bug của bridge.
• Subnet là một công cụ mở rộng Avalanche, là các blockchain riêng biệt có thể tạo ra sự kết nối với máy ảo (Virtual blockchain), đấy có thể là Bitcoin Script, EVM, mô hình  engine của Solana,UTXO của Cardano…
• Số lượng subnet có thể được tạo ra là không giới hạn, không phải chỉ có những DApp được xây dựng một subnet riêng mà tất cả một blockchain cũng có thể trở thành một subnet.
• Việc này cũng có nghĩa các blockchain lớn như là Cosmos, Solana,… hay các DApp lớn của Ethereum hoàn toàn đều có thể tạo ra thêm một phiên bản nữa hoạt động ở trên Avalanche, với tốc độ giao dịch cao và phí gas thấp.

→ Subnet đã tạo ra một sự tự do cho những developers ở trong việc tạo lập, fork, hay thậm chí là cả “bê” bất cứ  protocol hay blockchain nào sang Avalanche. Về phần lý thuyết, có thể hoàn toàn mở ra một thế giới Crypto với mọi những blockchain, những DApp không giống nhau cùng hoạt động ở trên Avalanche.

Subnet cho phép những developer tất cả quyền quyết định về token, cấu trúc chi phí giao dịch:

• Chi phí ở trên subnet hoàn toàn có thể là stablecoin hay là token bất kì do chọn lựa của chủ sở hữu bên Subnet. Việc này cho phép tất cả những dự án tăng trưởng use case cho token của chính bản thân mình, giảm đi lượng cung ở ngoài thị trường.
• Hơn hết là tất cả những chủ sở hữu của một subnet có thể hoàn toàn chọn không cần phải mất chi phí để giao dịch (gasless), nhằm giúp cho users có thể tương tác mà không cần phải thanh toán chi phí ở trên subnet đấy.

Bên cạnh đó thì Subnet cũng có các ưu điểm nhằm có thể giúp tuân thủ những quy định:

• Cho phép áp dụng những quy tắc vô cùng phức tạp cho những validator của subnet.
• Thí dụ như, khi mà đã tạo nên một subnet, tất cả anh em cũng có thể đặt ra đề nghị những validator đó bắt buộc là phải được để ở một vài quốc gia nhất định, đề nghị thực hiện KYC check, hay subnet đấy cũng có khả năng là semi-permissionless, permissioned, hoặc cũng có thể là hoàn toàn permissionless.

→ Sự việc này đã mở đường cho những quỹ đầu tư tổ chức vô cùng to lớn đi được tới gần hơn vào trong thế giới DeFi, vì thế cho nên cho nên các quỹ này luôn luôn cần phải tuân thủ những quy định một cách thật là nghiêm túc (KYC, KYB: Know-your-Business, AML: chống rửa tiền,…). Có một số các công ty lớn mạnh cũng đã xác nhận rằng là sẽ kết hợp với Ava Labs để build subnet phục vụ cho việc quản trị nội bộ như Master Card, Deloitte,…

Cho tới đoạn này, tất cả anh em đã có thể hiểu một phần nào công dụng vô cùng to lớn mà Subnet đem tới cho mạng lưới Avalanche. Đợi thời gian gần đây cộng đồng AVAX đang vô cùng bùng cháy khi mà đã bắt đầu có các dự án xây dựng subnet đầu tiên của riêng mình, Avalanche Foundation cũng đã cho ra gói incentive để có thể đẩy nhanh sự phát triển của những Subnet.

Multiverse Incentive Program

Avalanche Foundation đã có một thông báo vào ngày mùng 8 tháng 3 vừa qua rằng là sẽ cho ra gói hỗ trợ 4 triệu AVAX có giá trị 290 triệu đô với mục đích tập trung vào sự mở rộng và phát triển của Subnet. Avalanche Multiverse Program chính là tên của chương trình hỗ trợ này, cái tên đã bộc lộ ra mong muốn rằng có thể biến Avalanche trở thành một dự án Multiverse thông qua Subnet, cũng có thể hiểu đa vũ trụ ở đây chính là sự một kết hợp của đa nền tảng blockchain, hoặc cũng có thể hiểu theo một cách khác đó là sự kết hợp của những DApp ở nhiều blockchain không giống nhau.

Ở thời điểm lúc mới đầu, chủ yếu gói hỗ trợ này đã được dùng để hỗ trợ phát triển hệ sinh thái mới gồm có gaming trên NFT, blockchain, DeFi, và những ứng dụng cho người sử dụng tổ chức. Và Avalanche cũng đã thông báo rằng là hiện đang hợp tác với những công ty lớn mạnh gồm có Securitize, GoldenTree, Aave, Jump Crypto, Valkyrie,Wintermute,… nhằm để tạo lập ra một subnet chuyên DeFi cho những tổ chức lớn mạnh đồng hành song song với mạng C-Chain.

Những developers phải stake 2,000 AVAX để có thể tạo một subnet giống như là mình đã nhắc tới ở phía bên trên ( ở thời điểm hiện tại khoảng tầm $144,000). Khoản này chương trình Multiverse cũng có thể chi trả cho những dự án đạt tiêu chuẩn, nhưng mà cũng có thể ban thưởng ra cho những ai sử dụng các chương trình liquidity mining hay subnet.

Cái việc cho ra gói hỗ trợ phát triển subnet đã cho thấy rằng tiềm năng mở rộng của subnet và sự tham vọng của Avalanche. Từ trương trình này Subnet đầu tiên được nhận incentives là dự án NFT/Gaming nổi tiếng DeFi Kingdoms có trị giá 15 triệu đô la, ở phần theo theo mình sẽ đề cập chi tiết hơn nhé.

Nhìn lại Incentive Program Avalanche Rush dành cho phát triển DeFi, đã được công bố vào ngày 19 tháng 8 năm 2021:

Ngay lúc sau đấy TVL của toàn hệ sinh thái Avalanche tăng từ $300M lên tới $10B. Trong đấy thì Trader Joe tăng từ $30M lên đến $2B, sau đấy đã giữ vững trong vòng gần nửa năm; BenQi tăng từ $170M lên gần tới $2B, hiện tại vẫn đang giữ vững ở mức là hơn 1 tỉ đô la.

Không phải chỉ có mỗi TVL, mức giá của AVAX cũng tăng từ tầm khoảng $30 lên ATH mới $130, ngay sau đó nhiều token khác cũng tăng theo bao gồm JOE, YAK, PEFI,…

→ Sau khi mà đã tung ra Avalanche Rush, TVL và giá token của hệ Avalanche tất cả đều tăng và giữ được trong tầm khoảng 1 tới 2 tháng.

→ Theo như là suy nghĩ của mình, vẫn chưa được tiết lộ cụ thể chi tiết đợt incentive lần này nhưng khả năng rất cao là khi mà được tung ra sẽ tiếp tục tăng trưởng TVL của Avalanche bằng phương pháp khuyến khích những dự án tạo subnet để có thể được nhận incentive, thu hút những dự án từ chain khác.

Những dự án với Subnet đầu tiên

Ở thời điểm hiện tại trên Avalanche đã bắt đầu có những subnet không giống nhau hoạt động, nhưng có lẽ nổi bật chính là ứng dụng cho những dự án Gaming/NFT.

DeFi Kingdoms

DeFi Kingdoms chính là một dự án game Play-to-Earn lúc đầu chạy ở trên nền tảng blockchain Harmony, sau đấy mở rộng và phát triển mạnh ra những chain khác. Ở trong thế giới của DeFi Kingdoms chính là sự tổng hợp giữa DeFi và game (DEX, Liquid Pool và NFT Marketplace), tất cả đã được diễn ra ở trong một bối cảnh của một thế giới thời cổ đại giả tưởng với tạo hình theo kiểu pixel.

Thời gian vừa qua DeFi Kingdoms đã giới thiệu ra tất cả cộng đồng subnet của riêng bản thân mình có tên là DFK Chain hay DeFi Kingdoms Chain. DFK Chain chính là một blockchain tương thích với EVM, dùng cơ chế đồng thuận PoS phát triển bởi Ava Labs. Sự kết hợp rất hoàn hảo của DFK Chain và cơ sở hạ tầng của subnet Avalanche sẽ mở ra vô cùng nhiều cơ hội để có thể phát triển cho DeFi Kingdoms.

Việc đáng để chú ý tới tiếp theo đó là sẽ được dùng token chính của dự án JEWEL để làm phí gas, sự việc này đã giúp đỡ cho JEWEL không phải đơn giản chỉ là Governance Token mà còn là Network Gas Token.Sẽ được sử dụng số token từ việc trả phí gas này cho những mục đích dưới đây:

• 1 phần sẽ được chia những validator, việc này nhằm để thu hút thêm nhiều người tham gia vào mạng lưới validator và có thể giúp cho mạng lưới phi tập trung thêm hơn nữa.
• Sẽ bị burn một phần, có mục đích chính đó là giảm đi nguồn cung của JEWEL qua cơ chế burn cố định, tăng thêm giá trị cho token.
• Sẽ được gửi Quest Fund một phần để trả thưởng cho cộng đồng và người chơi.

Dự án đầu tiên nhận incentive từ Multiverse Program cũng chính là DeFi Kingdoms với tổng số tiền 15 triệu đô, trong vài tuần tới sẽ được tiết lộ chi tiết về số tiền incentives này.

→ Tuy chưa rõ sẽ được phân bố incentive lần này như thế nào, nhưng mà dự án đã có thông báo rằng là sẽ có liquidity mining, cụ thể là boost reward của Ice Garden (tính năng farming trong game) bằng AVAX, sự việc này cũng có thể làm tăng thêm nhu cầu JEWEL token trong thời điểm ngắn hạn.

Crabada

Một trong các dự án Gaming mà áp dụng subnet sớm nhất, không thể nào thiếu được cái tên Crabada. Crabada chính là một trò chơi Play-and-Earn phi tập trung đem tới trải nghiệm vô cùng vui nhộn và rất thú vị với một bối cảnh đó là thế giới ở dưới biển. Tất cả có 64 loại cua khác nhau để anh em có thể tha hồ chọn lựa tham gia những hoạt động của game:

• Mine: Khai thác những kho báu có giá trị.
• Loot: Đột kích những người chơi khác hiện đang khai thác kho báu để lấy cắp lợi nhuận.
• Breed: Nhân giống những chiến binh cua.
• Battle: Chinh phục những vùng đất để mà có tài nguyên.

Mô hình hoạt động của Crabada cũng được vây quanh 3 đối tượng:

• Crabada.
• Token CRA (Crabada).
• Token TUS (Treasure Under Sea).

Trong khi CRA được coi là token quản trị, thì TUS lại đại diện cho đơn vị tiền tệ trong trò chơi này, người chơi có thể kiếm được thông qua các nhiệm vụ và hoạt động trong game giống như token SLP của Axie Infinity.

Crabada đã thông báo subnet riêng trên Avalanche có tên Swimmer Network vào đầu tháng 3 vừa qua. Swimmer Network chính là blockchain thông dụng cho gaming, với một số điểm đáng để chú ý tới là:

• TUS sẽ chính là gas token ở trong mạng lưới Swimmer Network. Crabada là Dapp dùng nhiều nhất phí gas trên Avalanche (16% trên C-Chain), chuyển qua TUS làm phí gas dự án với mong muốn rằng là sẽ sụt giảm tầm khoảng tới 85% gas fee cho những ai chơi.
• 1 phần phí gas sẽ bị burn (25%), ở trong tương lai chính là 80%. Việc này giúp cho giảm thiểu khá là nhiều lượng cung của TUS.
• Cơ chế Fee-cover, vào thời điểm ban đầu trò chơi sẽ “trợ cấp” phí gas, nhằm có thể giúp những ai chơi trải nghiệm game mà không cần phải bridge tài sản sang Swimmer Network.
• Validator của Swimmer Network cũng phải bắt buộc chạy một node ở trên Avalanche, và đồng thời stake CRA để có thể lấy lại một phần chi phí giao dịch (TUS).

Nói chung, việc này sẽ tạo động lực cho users chơi game, làm sụt giảm đi lượng cung của cả CRA và TUS, góp phần cải thiện tokenomics của Crabada. Bên cạnh đó, Performance của mạng lưới là cũng hơi hơi tốt, một so sánh cũng đã cho chúng ta thấy rằng là khoảng thời gian hoàn tất một giao dịch ở trong Crabada trên Swimmer Network là tầm khoảng 2 giây so với 14 giây ở trên C-Chain.

→Cũng có thể thấy subnet chính là một công cụ để có thể giảm bớt đi những gánh nặng cho chain chính, khá là thích hợp cho việc phát triển những dự án mà users thường hay spam giao dịch nhiều và cần những giao dịch làm xong nhanh như là DEX hay Game, Derivatives. Và đây cũng chính là một phương pháp để có thể cải thiện tokenomics và tạo use case cho token, sau đây hãy cùng nhau theo dõi thêm xem còn mấy cách làm sáng tạo sẽ được áp dụng cho subnet.

Một vài dự án Subnet khác

Trừ 2 dự án ở phía bên trên, thì cũng có một số dự án ra thông báo sắp khởi chạy subnet riêng, có một số cái tên khác như là:

• DEX: Dexalot, Pangolin…
• Gaming: Ragnarok, Shrapnel, Ascenders,…

Tác động của subnet lên Avalanche

• Đối với giá AVAX: Sự phát triển và ra đời của Subnet cũng sẽ có ảnh hưởng đến giá AVAX trong thời gian dài hạn. Nếu như mà hoạt động của mô hình này có hiệu quả, càng ngày càng có thêm nhiều subnet được tạo ra, thì sẽ ngày càng trở nên nhiều AVAX được stake ở Primary Network từ đấy sẽ trở thành validator cho subnet.
• Mở rộng mạng lưới, tăng tốc độ giao dịch, giảm bớt đi áp lực cho C-Chain.
• Thu hút dòng tiền từ các công ty lớn, các quỹ đầu tư tổ chức.
• Thu hút tất cả những dự án từ bên các hệ sinh thái khác, tăng thêm incentive để có thể thu hút users mới trên Avalanche, từ đấy trở đi tăng TVL trên Avalanche. (DFK là thí dụ đầu tiên, đây là DApp nổi bật nhất trên Harmony).

Mạng lưới subnet có tác động khá là lớn, tuy là vậy nhưng mà vẫn cần phải quan sát thêm một vài điểm để nhận xét và đánh giá mức độ hiệu quả của các mạng lưới này:

•  Các dự án làm subnet sẽ capture value ngược lại cho AVAX như thế nào khi mà phí gas trên những chain này không còn được tính bằng AVAX nữa?
• Trong thời điểm hiện tại chưa có subnet nào đi vào giai đoạn mainnet và số lượng subnet vẫn chưa nhiều. Hiệu quả vẫn cần thêm thời gian để kiểm chứng.

→  Avalanche sẽ rất cần những builder thực sự mang lại sự sáng tạo ở trong giai đoạn bắt đầu này để có thể tận dụng tối đa những điểm mạnh của subnet.

Tổng kết

Như thế là mình và anh em đã cùng nhau tìm hiểu xem subnet chính là gì, subnet có các đặc điểm gì mà lại làm cho cộng đồng Avalanche phải bàn luận xôn xao tới như thế.Cuộc đua “Internet of Blockchain” tới đây sẽ trở nên vô cùng cam go nếu Avalanche vẫn tiếp tục đẩy mạnh sự phát triển của subnet.