Tại sao Trung Quốc lại xây dụng blockchain riêng?

0
886
BSN đã xây dựng blockchain riêng với sự hậu thuẫn của CEO Trung Quốc Tập Cận Bình. Có rất nhiều nhà quan sát vô cùng lo lắng đây cũng có thể chính là phiên bản Web3 của Huawei.

Có rất ít người tham gia nhóm Telegram của BSN (Blockchain-based Service Network) thỉnh thoảng mới có một người đặt câu hỏi: “Wen token?”

“Chúng tôi sẽ không phát hành crypto”, admin của nhóm chat luôn luôn trả lại giống ý như thế.

Đồng thời đây không phải làm một thứ duy nhất làm mất hết hứng những người tìm kiếm những dự án giai đoạn đầu có khả năng “to the moon”. BSN đa số thiếu toàn bộ một nét lôi cuốn, cốn hút mà người ta chờ đợi ở một dự án crypto. Thành viên nhóm Telegram? Thậm chí chưa đến 400. Nhóm Discord? Không. Và, điều tất nhiên, không bao giờ token, vì thế cho nên đừng nhớ chuyện airdrop nữa.

Hơn hết là He Yifan, CEO của mạng, đã từng gọi crypto chính là “kế hoạch Ponzi lớn nhất trong lịch sử”. Khẳng định không phải lời đồng ý cho Ethereum, Bitcoin và những thế hệ nối tiếp chúng.

Vậy thì vì sao mọi người lại đặc biệt quan tâm chú ý tới một dự án rất ít người biết này? Đúng chỉ duy nhất hai từ mà thôi: Trung Quốc.

Đọc tiếp: Châu Á đang mở toang cánh cửa và chờ Mỹ mắc sai lầm

Xem thêm:

Sáng kiến Vành đai và Con đường kỹ thuật số

BSN là một dự án do chính nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn, ra đời nhằm để có thể xây dựng công nghệ blockchain cho những khách hàng chính phủ và thương mại. Vào năm 2020 đã được ra mắt, trụ sở của mạng ở tại Hồng Kông và hiện đang cung cấp cơ sở hạ tầng sổ cái kỹ thuật số cho 1,500 công ty, gồm có cả Fujifilm tại Tokyo.

Bên cạnh đó BSN đã xây dựng xương sống cho NFTChina, vào tháng hai đã ra mắt và đồng thời cung cấp 1.5 triệu bộ sưu tập với 600,000 người sử dụng đăng ký. HSBC, ngân hàng Anh cắm rễ vô cùng sâu ở Thượng hải và Hồng Kông, hiện đang thí nghiệm BSN cho một hệ thống thanh toán.

Tuy vậy nhưng mà, BSN có mục tiêu chính là có thể trở thành một phiên bản kỹ thuật số của Sáng kiến Vành đai và Con đường do Trung Quốc khởi xướng — chương trình 10 năm tuổi nhằm để phát triển cơ sở hạ tầng và đồng thời thu hút ảnh hưởng tại các nền kinh tế mới nổi ở châu Phi và châu Á. Hình như là Bắc Kinh cực kỳ thích đưa tay ra để có thể giúp ngành công nghiệp và các quốc gia xây dựng hệ thống dựa trên blockchain có thể quản lý một cách tốt nhất các khoản thanh toán và cả chức năng thương mại khác.

Việc đáng quan tâm chú ý nhất ở đây là chế độ dưới sự chỉ đạo hoàn toàn của Chủ tịch nước ông Tập Cận Bình hiện đang có ý định rằng sẽ “chơi game” crypto theo luật riêng, chuẩn bị bắt đầu với việc hủy bỏ tất cả token kỹ thuật số.

tập cận bình
Chủ tịch Tập Cận Bình. Ảnh: Fox News.

Điều này có thể đặt ra câu hỏi liên quan trực tiếp về chức năng của mạng blockchain mà BSN triển khai — rốt cuộc, token là một phương tiện cốt lõi để có thể chuyển tài sản. Phương pháp tiếp cận này đã tạo lên một so sánh vô cùng lớn với các chain riêng tư do các tổ chức Phố Wall phát triển, thứ mà những ai ủng hộ DeFi từ lâu coi là sự phản bội tính đổi mới của crypto.

Tuy nhiên việc cung cấp BSN — blockchain không crypto — vô cùng thích hợp với những biện pháp cực kỳ khó, hà khắc mà Bắc Kinh thực hiện ở trong những năm mới đây để có thể chấm dứt hoàn toàn tình trạng đầu cơ tràn lan rông rãi, cũng giống như hoạt động khai thác BTC.

Và đồng tời với tất cả sức mạnh hậu thuẫn của nhà nước Trung Quốc, BSN vô cùng sẵn sàng trở thành một thế lực trong việc triển khai công nghệ blockchain ở những thị trường mới nổi.

Hệ sinh thái Internet mới

Việc này đã làm cho một số nhà quan sát vô cùng lo lắng, đứng ngồi không yên.

“Các nhà phát triển blockchain ở những quốc gia có hệ thống dân chủ nên nhận ra rằng nếu họ giúp xây dựng BSN, họ đang xây dựng hệ sinh thái Internet mới của Đảng Cộng sản Trung Quốc”, Yaya Fanusie, thành viên cấp cao tại Trung tâm An ninh Mỹ Mới, và đồng thời phát biểu vào năm 2021.

Vào khoảng thời gian cách đây không lâu cho mấy, Huawei, một gã siêu to khổng lồ viễn thông Trung Quốc, đã làm cho phương Tây sốc với tốc độ phát triển một cách vô cùng nhanh chóng và đồng thời nhận búa rìu từ các doanh nghiệp và lãnh đạo chính trị với cáo buộc chiếm đoạt bí mật thương mại và tài sản trí tuệ của đối thủ. Đối với BSN, Web3 có thể sẽ tìm thấy “phiên bản Huawei” của mình, có nghĩa là một thực thể công nghệ cao làm cho phương tây và Mỹ phải vô cùng sốt ruột, lo lắng.

Vào năm 2020 BSN đã được thành lập bởi tổng cộng ba tổ chức cực kỳ quyền lực và có địa vị đó là: Công ty viễn thông nhà nước China Mobile, Trung tâm Thông tin Nhà nước Trung Quốc và dịch vụ thanh toán UnionPay.

He Yifan, Chủ tịch của Red Date Technology, một nhà doanh nghiệp thương mại, chịu hoàn toàn trách nhiệm vận hành mạng hàng ngày.

Tại sao Trung Quốc lại xây dụng blockchain riêng?

Douyin – ứng dụng “sinh đôi” của Tiktok hoạt động ở Trung Quốc. Ảnh: SCMB.

Với một tham vọng lớn lao của mình, BSN có thể đang xây dựng dự án Web2 tập trung cho một thế giới Web3 phi tập trung. Vào đầu năm 2020, Tan Min, người cầm đầu Nhóm Xúc tiến Công nghệ Kinh tế Kỹ thuật số tại Viện Thiết kế Di động Trung Quốc và đồng thời là tổng thư ký của BSN, tiết lộ rằng nhóm hiện đang xây dựng một mạng Internet nơi mà Trung Quốc có “quyền sở hữu trí tuệ độc lập và kiểm soát quyền truy cập Internet”.

Việc này đi ngược hoàn toàn với những đặc tính tự do của DeFi. Tuy nhiên thì đây là phương pháp Trung Quốc làm công chuyện.

Những công ty công nghệ Trung Quốc trong những năm gần đây vươn ra toàn thế giới đã phân chia những dịch vụ trong nước và quốc tế để có thể tuân thủ theo các quy định liên quan trực tiếp về dữ liệu cũng như quyền riêng tư ngoài và trong Trung Quốc.

Mức độ của sự phân chia đều không giống nhau. Một thí dụ đơn giản như, ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh điều hành Douyin – ứng dụng video ngắn nổi tiếng ở Trung Quốc, trong khi 1.6 tỷ người ở các nơi khác dùng “người anh em sinh đôi” TikTok.

Một cái tên, hai số phận

Năm 2021, người sử dụng ứng dụng nhắn tin mạng xã hội WeChat của Trung Quốc nhận được một thông báo đề nghị chuyển ngay lập tức sang phiên bản quốc tế nếu như mà họ đã đăng ký bằng số điện thoại không phải của Trung Quốc. Những người sử dụng phiên bản quốc tế được truy cập ít dịch vụ hơn rất nhiều, tuy là những tài khoản không phải Trung Quốc và Trung Quốc vẫn có thể liên lạc, gọi điện với nhau.

Bên cạnh đó BSN cũng không ngoại lệ với quy tắc được đề ra này. Tuy là cả dịch vụ blockchain Trung Quốc và lẫn quốc tế tất cả đều là phiên bản của blockchain công khai như Ethereum, nhưng mà mỗi một loại được tùy chỉnh tương ứng tại các thị trường khác nhau.

Ở đất nước Trung Quốc, BSN-DDC (Distributed Digital Certificate), các blockchain bị kiểm soát (permissioned), tức là trước khi dùng chúng thì người sử dụng bắt buộc phải xác minh danh tính. Việc này giúp họ có thể tuân thủ luật KYC của Trung Quốc, và đem tới cho doanh nghiệp có thêm nhiều quyền kiểm soát hơn nữa.

Tuy nhiên thì các blockchain của BSN Spartan Network quốc tế lại không bị kiểm soát (permissionless) và đồng thời có thể được dùng mà không cần xác minh danh tính. Tẩt cả 2 phiên bản đều bị tước khả năng giao dịch token, tuy là Spartan cho phép người sử dụng trả chi phí gas bằng USDC.

Được giới thiệu vào cuối năm tức là tháng 12, BSN Spartan Network đã có 30 khách hàng đăng ký, Tim Bailey, Phó chủ tịch bán hàng toàn thế giới của Red Date, tiết lộ rằng. Bailey đã nói BSN đang tận dụng vùng xám liên quan về quy định crypto tại Mỹ.

Hiện tại, việc thuyết phục các doanh nghiệp truyền thống sử dụng BSN Spartan Network dễ hơn nhiều vì chúng tôi không dùng crypto

Tim Bailey, Phó chủ tịch bán hàng toàn cầu của Red Date

HSBC, là một trong những người sử dụng của họ, đã xây dựng chứng cứ khái niệm (proof of concept) cho mạng thanh toán B2B trên BSN Spartan Network.

Tại sao Trung Quốc lại xây dụng blockchain riêng?

Bộ sậu đứng sau BSN Spartan Network. Ảnh: Twitter.

“Nhắc tới blockchain, mọi người thường ngay lập tức nghĩ tới những ứng dụng liên quan thanh toán, do đó điều này rõ ràng hơn”, Bailey nói.

Đồng thời mạng cũng có công dụng khác. Prenetics, công ty xét nghiệm y tế và di truyền học có trụ sở tại Hồng Kông được niêm yết trên Nasdaq, dùng BSN để ẩn danh các kết quả xét nghiệm. Fujifilm, tập đoàn điện tử Nhật Bản, đã phát triển một ứng dụng trên BSN cho các hợp đồng kinh doanh on-chain.

Tuy nhiệm vụ của BSN chính là hoạt động ở Trung Quốc, nhưng mà ở bên ngoài biên giới, dự án này bắt buộc phải vượt qua bóng ma của Huawei. Vào năm 2018, tờ Le Monde ra mắt một báo cáo kiện gã khổng lồ công nghệ đã cài đặt phần mềm gián điệp trong Trụ sở Liên minh Châu Phi ở Ethiopia.

Năm 2018 chính quyền Canada đã giam giữ Meng Wanzhou, Giám đốc tài chính Huawei tại Vancouver theo như lệnh của các công tố viên Mỹ. Trung Quốc đã phản đòn lại vô cùng gay gắt bằng phương pháp bắt giữ tất cả 2 giám đốc điều hành doanh nghiệp Canada, tuy là Bắc Kinh đã không thừa nhận bất cứ mối liên hệ nào giữa các sự kiện.

Việc cuối cùng được xử lý với việc người của hai bên đều được thả ra ngoài nhưng mà nó sẽ để lại sự nghi ngờ, không tin tưởng nữa và cảm giác vô cùng cay đắng.

Bài học từ TikTok

TikTok ở thời điểm hiện tại đã bị các quốc gia và các nhóm nhân quyền chỉ trích một cách thậm tệ bởi vì cơ cấu mờ ám, không bình thường của công ty và công sức của họ trong việc giấu kín cách thức kiểm soát chi nhánh quốc tế từ Bắc Kinh.

Bên cạnh đó họ cũng bị chỉ trích rất nhiều bởi vì rõ ràng là đã giảm lượng tiếp cận các nội dung mà chính quyền Trung Quốc không mong muốn, gồm có các video liên quan về Tân Cương, tỉnh phía tây nơi nhà nước bị buộc tội vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ bản địa.

Đối với BSN, có mối đáng lo ngại liên quan về việc chính phủ Trung Quốc có thể giám sát thứ gì on-chain và đồng thời có thể quyết định hủy bỏ thứ gì. Nếu như mà BSN trở thành một thế lực trong hệ thống dữ liệu và thanh toán toàn thế giới thì đây có thể là một vấn đề vô cùng cấp bách.

BSN đã thú nhận rằng tất cả những lo lắng này đều là vấn đề, tuy nhiên thì Bailey lại hoàn toàn bác bỏ ý kiến cho rằng BSN có bất cứ vi phạm nào.

Chúng tôi không thu thập hoặc có quyền truy cập bất kỳ dữ liệu nào của công ty

Tim Bailey

“Mọi thứ đều được mã hóa”. Bailey đã tiết lộ thêm toàn bộ giải pháp của họ đều là nguồn mở và đồng thời bất cứ ai muốn kiểm tra mã một cách cũng có thể truy cập.

Tuy là vậy, Bailey cho biết những nhóm thuộc sở hữu nhà nước quản lý BSN ở Trung Quốc đều không gia nhập điều hành BSN Spartan Network. Và đồng thời BSN đang xây dựng một cấu trúc quản trị giúp cho có thể xóa bỏ hoàn toàn những lo ngại về ảnh hưởng của Bắc Kinh.

BSN Foundation, tổ chức phi lợi nhuận giám sát mạng có trụ sở tại Singapore, hiện đang lên kế hoạch là vào tháng 6 sẽ công bố ra tất cả 5 đối tác – những bên được cho là có tiếng nói bình đẳng trong việc quản trị mạng. Một trong số đấy chính Red Date, và những bên còn lại là những công ty toàn cầu có trụ sở tại châu Âu, Mỹ và Ấn Độ. Cuối cùng, BSN muốn có tổng cộng 40 đối tác quản trị trên toàn cầu.

Lời hứa nào cho Trung Quốc?

Red Date hiện đang ở trong tình cảnh vô cùng bập bênh để có thể giữ cho toàn bộ đối tác hài lòng, vui vẻ. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm để thể hiện sự độc lập của mình, cúng có thể nói BSN sẽ hoạt động theo đường lối của chính phủ Trung Quốc. Các vụ việc dạo mới đây của những công ty công nghệ tại nước này cho thấy ngành này rất dễ có thể bị can thiệp như thế nào.

Hãy nhìn kỹ Jack Ma, ông đã từng là người sáng lập tập đoàn công nghệ đa quốc gia siêu to khổng lồ Alibaba và đồng thời là người có tiền nhiều nhất Trung Quốc. Sai lầm lớn nhất từ trước tới nay của ông đó chính là công khai cáo buộc các ngân hàng Trung Quốc hành xử giống như “tiệm cầm đồ” và đề xuất lĩnh vực này bắt buộc cần cải cách. Ở thời điểm hiện tại ông giảng dạy liên quan về sản xuất lương thực, thực phẩm và nông nghiệp bền vững trong tư cách giảng viên thỉnh giảng tại Trường Cao đẳng Tokyo.

Tuy vậy nhưng mà, cơ hội có thể thấy vô cùng rõ ràng. Lời hứa liên quan về công nghệ blockchain giống y như bức tường thành chống lại giả mạo và deep fake, đồng thời có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc trả chi phí và xây dựng tốt tất cả những ứng dụng đã thu hút sự chú ý của Chủ tịch nước Trung Quốc ông Tập Cận Bình.

Đối với sự hậu thuẫn của chính phủ Trung Quốc, BSN đã có thế lức để nhanh chóng mở to quy mô và đồng thời cung cấp cho Bắc Kinh một công cụ khác để có thể phát huy thêm tầm ảnh hưởng ở những quốc gia đang phát triển.

Nhưng mà, bắt buộc cần phải tin Red Date và BSN khi họ nói Spartan Network hoạt động độc lập — và sẽ vẫn như vậy. Nhìn một cách kỹ càng vào thành tích trong quá khứ của Trung Quốc do ông Tập Cận Bình làm chủ tịch nước, đây chính là một câu hỏi cực kỳ lớn.