Tìm hiểu mô hình hoạt động UNI (Uniswap V3) với Cơ hội đầu tư trong đó

Sau đây hãy cùng mình phân tích một cách chi tiết về mô hình hoạt động của Uniswap V3 để xem các tính năng mới và cơ hội nào để có thể đầu tư vào Uniswap V3 nhá!

Quick take:

• Có vô vàn phương pháp để có thể khai thác tính năng Thanh khoản tập trung trong Uniswap V3.
• Ở rong Uniswap V3 quyền năng của Liqudity Provider là vô cùng lớn.
• Hiện vẫn chưa có nhiều cho mấy use case của UNI-token.
• Đang có cực kỳ nhiều dự án đang phát triển trên nền tảng của Uniswap V3.

Xem thêm

• Chi tiết về Frax Finance – Mô hình Stablecoin cho tương lai
• DeFi là gì? Chi tiết về cơ hội & tiềm năng đầu tư trong DeFi

Thông tin cần biết về Uniswap V3

Uniswap V3 là gì?

Uniswap V3 chính là một bản cập nhật mới nhất, hót nhất của Uniswap, đồng thời được công bố vào cuối tháng 3 năm 2023, cộng đồng kỳ vọng bản cập nhật này là có khả năng thay đổi tất cả cuộc chơi trong DeFi.

Tienao.com.vn đã có bài viết liên quan về Uniswap V3 và đồng thời ảnh hưởng trực tiếp tới những bên liên quan, mọi người cũng có thể xem lại một cách chi tiết.

Tóm tắt toàn bộ lại tình hình phát triển của Uniswap từ quá khứ tới hiện tại:

• Vào năm 2017, dự án đã phát triển Uniswap V1, cho phép tạo Pool của 1 token với ETH ⇒ pool ERC20-ETH.
• Vào năm 2020, dự án phát triển Uniswap V2, với điểm nổi bật là cho tạo Pool giữa 2 token bất cứ với nhau ⇒ Pool ERC20-ERC20.
• Vào năm 2021, công bố ra mắt Uniswap V3, với mục tiêu là tối đa hóa nguồn vốn “Capital Efficiency”. Một số thay đổi mới được thêm vào trong phiên bản lần này, khác hoàn toàn so với tất cả những phiên bản trước gồm có:
  • Các mức phí.
  • Cung cấp thanh khoản tập trung.
  • Oracle.

Tất cả những thay đổi ở trong Uniswap W3 đều mở ra các  tính năng vô cùng mới trong Uniswap như đặt lệnh limit order, giảm rủi ro khi cung cấp LP, tối đa hóa nguồn vốn,…. Bên cạnh đó cũng tạo ra rất nhiều cơ hội đầu tư trong tương lai. Ở phần sau của bài viết chúng ta sẽ thảo luận một cách kỹ càng hơn liên quan về vấn đề này .

Mọi người có thể thấy, tuy là 1 trong những AMM thứ nhất và luôn luôn giữ nguyên vị trí là DEX top 1 thị trường, nhưng mà Uniswap vẫn luôn luôn không ngừng phát triển và đồng thời cải thiện bản thân dự án một cách tốt hơn. Uniswap V3 ra mắt chính là 1 phần quà hoàn toàn xứng đáng với cộng đồng Uniswap V3 và tất cả đội ngũ.

Và sau đây mọi người hãy cùng mình tìm hiểu chi tiết liên quan về mô hình hoạt động của Uniswap V3 và tìm hiểu kỹ càng những điều thú vị trong bản cập nhật lần này.

Mô hình hoạt động của Uniswap V3 và 1 số tính năng mới

Khác hoàn toàn so với SushiSwap, dự án đã đưa ra quyết định đó là bán kèm bánh Burger (AMM) cùng với 1 số đồ ăn kèm như xúc xích (IDO), Kem (Lending),… Mọi người cũng có thể tìm hiểu sâu hơn về mô hình kinh doanh đặc biệt này của SushiSwap. Còn đối với Uniswap thì hiện vẫn đang trong khoảng thời gian phát triển chiếc bánh Burger riêng của mình.

Phát triển Burger cũng có thể theo rất nhiều hướng, nếu như mà Curve, Bancor đã lựa chọn những hướng đặc biệt, thì đối với Uniswap, dự án chọn một hướng đi Tối ưu hóa nguồn vốn (Capital efficiency).

Hiện tại quy trình hoạt động của Uniswap được diễn ra như sau, sẽ gồm có tất cả 4 bước:

Bước 1: Sau khi mà Uniswap xây dựng xong tất cả hệ thống của mình, Liquidity Provider sẽ bắt đầu thực hiện bước đầu tiên cung cấp thanh khoản và nhận về NFT LP token đại diện cho quyền sở hữu tài sản của mình trong Pool.

Bước 2: Trader khi giao dịch, swap trong những Pools của Uniswap sẽ bắt buộc phải trả 1 phần chi phí giao dịch cho Protocol.

Bước 3: Phí giao dịch sẽ được chia tổng cộng làm 2 phần:

• Khoảng 10 tới 25% sẽ được đưa tới Uniswap Treasury.
• Phần lớn sẽ được đưa đến Fees Vaults để đưa lại cho Liquidity Providers.

Bước 4:  Liquidity Provider cuối cùng muốn nhận chi phí giao dịch, có thể tới Fees vaults để claim fees.

Nếu như mà so sánh một cách kỹ càng với mô hình hoạt động của Uniswap V2 thì mô hình hoạt động của Uniswap V3 chính là 1 sự thay đổi rất lớn. Mọi người có thể thấy 1 vài từ thành phần mới trong Mô hình hoạt động của Uniswap điển hình như Fees Vaults, Uniswap Treasury, NFT,…

Tuy vậy nhưng mà, các thành phần này cũng chỉ là một bề nổi của sự thay đổi, sự thay đổi cực kỳ quan trọng đó chính là tới từ cơ sở hạ tầng của Uniswap V3, những thay đổi này đã ảnh hưởng rất nhiều tới các bước (1), (2), (3), (4) ở trong Quy trình hoạt động của Uniswap, ảnh hưởng nhiều nhất đó chính là bước (1) Cung cấp thanh khoản.

Những thay đổi lớn này gồm có:

• Nhiều mức phí giao dịch.
• Cho phép thanh khoản tập trung.

Mặc dù là chỉ có đúng duy nhất 2 thay đổi, nhưng mà chúng đã mở ra rất nhiều tính năng mới trên Uniswap qua đó tạo thêm nhiều use case trên dự án này, có thể nhắc tới 1 số tính năng mới như:

• Range orders: Cho phép đặt các lệnh limit, buy the dip, lệnh chốt lời,…
• NFT Liquidity.
• Tối ưu hóa nguồn vốn: ROI cao hơn, rủi ro ít hơn.
• Phát triển nhiều loại hình Pools hơn,…
• Phát triển chiến lược cung cấp thanh khoản.

Sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết từng phần 1 để mọi người có thể hiểu sâu về dự án. Ở trong cuối bài viết này, mình sẽ có một phần tóm tắt chi tiết liên quan về mô hình của Uniswap để mọi người có thể tiếp thu nhanh hơn.

Thanh khoản tập trung trong Uniswap V3

Tính năng thanh khoản tập trung xử lý vấn đề gì?

Thanh khoản tập trung chính là một tính năng vô cùng nổi bật trong Uniswap V3, đi lên từ sự không hiệu quả cho mấy trong mô hình AMM x*y=k hiện nay.

Đường cong x*y= k là 1 mô hình tương đối nổi tiếng và đồng thời được áp dụng trong nhiều AMM hàng đầu hiện nay điển hình như Bancor, Uniswap V2, Raydium, SushiSwap, DODO, Quickswap, Pancake,…..

Mô hình AMM có đặc điểm là giúp tạo thanh khoản bắt đầu từ con số 0  tới vô cực, mọi người có thể swap ở bất kỳ một giá nào với bất cứ một khối lượng nào.

Tuy vậy nhưng mà ở trong thực tế, giá hoàn toàn không chạy từ con số 0 – vô cực mà thường thường chạy trong 1 khoảng.

Điển hình như cặp Stablecoin DAI/ USDC chỉ duy nhất chạy trong khoảng từ 0.95-1.05 ⇒ Vì thế cho nên thanh khoản nằm ở phía bên ngoài vùng đó, lớn hơn 1.05 và nhỏ hơn 0.95 chĩnh là vô nghĩa.

Đấy chĩnh là lí do vì sao Uniswap V3 tạo ra tính năng thanh khoản tập trung 

Thay vì là cung cấp thanh khoản từ con số 0 tới vô cực, bây giờ mọi người sẽ cung cấp thanh khoản trong 1 khoảng, điển hình như từ 0.95 tới 1.05 giống như ở trong hình vẽ.

Cũng có thể thấy, ngang tứng đó thanh khoản, nhưng nếu như mà kết hợp lại, mọi người sẽ cung cấp thanh khoản cho đoạn [a – b] cao hơn cực kỳ nhiều, nhiều tới mức không thể nào ngờ tới.

Thanh khoản chính là điều không thể nào thiếu được trong bất cứ thị trường tài chính nào:

• Đối với mọi người Traders: Thanh khoản cao sẽ giảm Slippage khi giao dịch, vô cùng đơn giản trade với khối lượng lớn.
• Với dự án và thị trường DeFi nói chung: Thanh khoản cao chính là tiền đề để có thể phát triển thêm nhiều sản phẩm tài chính khác nữa ví dụ như Options, Margin, Futures,…

Riêng đối với tính năng thanh khoản tập trung này, thanh khoản có thể được tối ưu tới x4,000 lần, ở thời điểm hiện tại TVL trên Uniswap là $8 B, nếu như mà chỉ tối ưu lên x10, thanh khoản trên Uniswap sẽ hiệu quả giống với lượng TVL $80 B, 1 lượng thanh khoản siêu to khổng lồ hơn cả TVL trong thị trường DeFi Ethereum. Và đồng thời lượng thanh khoản này hoàn toàn có thể cạnh tranh một cách khốc liệt với các CEX.

Cách hoạt động của thanh khoản tập trung

Nghĩ theo một cách đơn giản hơn, Uniswap cho phép mọi người có thể tự tạo đường cong cho chính mình, không phải là chỉ được tạo duy nhất 1 đường cong, mà mọi người có thể tạo bao nhiêu đường cong tùy thích, tạo khi nào mỏi tay thì thôi. Và đối với người khác cũng giống như thế.

Thanh khoản trong Pool sẽ bằng tổng toàn bộ thanh khoản trên tất cả đường cong đấy, chồng hết lên nhau, vào tạo thành Pools có thanh khoản như thế này:

Khi mà mọi người giao dịch và tạo ra phí, phí sẽ được chia cho các LP vào tỉ lệ thanh khoản mà họ cung cấp trong vùng đấy, đây là mình chỉ nói sơ qua thôi còn chi tiết ra sao thì mình sẽ đề cập kĩ trong mục “Phí giao dịch” ở phần sau.

Các tính năng mới đã được mở ra bắt đầu từ đây.

3 lợi ích của thanh khoản tập trung

Giống như mình đã đề cập ở phía bên trên, thanh khoản chính là một thứ không thể nào thiếu được trong bất cứ một thị trường giao dịch nào. Đối với việc ra mắt thanh khoản tập trung, có thể kể tới một số lợi ích của Uniswap V3 như:

• Phát triển chiến lược: Đa dạng hóa chiến lược cung cấp thanh khoản, danh mục cung cấp thanh khoản.
• Giảm thiểu rủi ro khi cung cấp thanh khoản.
• Tối ưu hóa nguồn vốn.

(1) Tối ưu hóa nguồn vốn

Đây chính là lợi ích dễ dàng nhìn thấy đầu tiên của việc tập trung thanh khoản. Hiện giờ, mọi người có thể tạo 1 mức thanh khoản tương đương như trong Uniswap tuy nhiên dùng ít vốn hơn rất nhiều.

Ví dụ (Nguồn: Uniswap)

Bob và Alice cùng có $1 Triệu USD, và đồng thời cùng muốn cung cấp thanh khoản cho cặp ETH/DAI trong Uniswap V3. Tỉ lệ lúc này 1ETH = 1,500 DAI.

Alice chọn cung cấp thanh khoản trong toàn bộ vùng giá, từ con số 0 tới vô cực (tương đương giống như việc cung cấp thanh khoản trong Uni V2). Vì thế cho nên Alice sẽ chia tài sản ra làm 2 phần đều nhau và đồng thời deposit vào Pool ETH/ DAI: 500,000 DAI + 333.33 ETH (Tổng $1 Triệu USD).

Bob tin 100% rằng giá sẽ chỉ đi sideway trong vùng từ 1000-2250, thế nên là anh ấy cung cấp thanh khoản tập trung ở vùng đó. 

Anh ấy deposit 91,751 DAI + 61.17 ETH (tổng là $183,500 USD) và nhờ cung cấp thanh khoản tập trung, tuy là số tiền anh ấy chi ra vẫn chưa thể nào bằng 1/5 số tiền của Alice, nhưng mà thanh khoản anh ấy cung cấp trong vùng 1000 – 2250 là tương đương với Alice.

Vì thế cho nên nếu như mà giá đi quanh vùng dự đoán của Bob, từ 1,000 – 2,250, tất cả 2 sẽ thu được cùng 1 lợi nhuận nhưng mà Bob dùng ít chi phí hơn nhiều. ⇒ Thanh khoản của Bob sử dụng hiệu quả hơn Alice gấp x8 lần.

(2) Giảm thiểu rủi ro khi cung cấp thanh khoản

Cũng cùng thí dụ ở phía bên trên, ở trong trường hợp giá ETH giảm cực sốc, điển hình như ETH về $0, lúc đó 100% LP token của Alice và Bob là ETH, với giá trị $0.

Alice mất tất cả tài sản, tuy vậy nhưng mà, Bob chỉ mất 1/5 số đấy mà thôi.

(3) Phát triển chiến lược

Mọi người có thể thấy, Uniswap mang tới rất nhiều lợi ích cho Liquidity Provider, tuy nhiên cũng đề nghị  Liquidity Provider bắt buộc phải làm nhiều hơn nữa. Rất có khả năng, Uniswap V3 sẽ là cuộc đọ trí giữa các LP.

Mọi người có thể lựa chọn chiếc lược:

• Đa dạng hóa chiến lược cung cấp thanh khoản: Mọi người có thể chia thanh khoản ra làm nhiều phần cũng được, nếu như mà có nhiều người chơi tập trung thanh khoản ở phần giữa, thì mọi người có thể lựa chọn những phần ở bên phía rìa một chút. Tới khi mà giá biến động mạnh, mọi người sẽ là 1 trong số ít người cung cấp thanh khoản ở phần rìa, số chi phí nhận được sẽ tăng lên rất rất nhiều.
• Đa dạng hóa danh mục cung cấp thanh khoản: Giống như thí dụ ở phía bên trên, thanh khoản tập trung sẽ cho mọi người thêm nhiều tài sản dư để có thẻ làm việc khác, qua đấy mọi người có thể lựa chọn cung cấp thanh khoản trên nhiều Pools để có thể giảm rủi ro khi làm LP.

Đấy mới chỉ là 2 chiến lược dễ mà thôi, vẫn còn rất nhiều việc khác có thể làm được với Uniswap V3. Vì thế cho nên để có thể tối ưu hóa lợi nhuận trong Uni v3 ⇒ đề nghị  người chơi bắt buộc phải biết và học nhiều hơn khi tham gia, quan trọng nhất là các Liquidity Provider.

Range orders

Bên cạnh đó đây cũng là 1 tính năng vô cùng thú vị trong Uniswap V3, được phát triển từ tính năng thanh khoản tập trung.

Range order là một tính năng cho phép mọi người có thể cung cấp thanh khoản đúng duy nhất bằng 1 token, giúp cho mọi người vừa có thể nhận được chi phí giao dịch, vừa có thể cùng lúc thực hiện được 1 vài việc dưới đây:

• Dùng cho việc bán token, ra mắt token lần đầu.
• Buy the dip.
• Đặt Limit order, chốt lời.

Thí dụ dưới đây sẽ giúp cho mọi người có thể hiểu sâu hơn về điều đấy.

(1) Giá ETH ở thời điểm hiện tại đang là $3500, và đồng thời Alice có thể chọn cung cấp thanh khoản 1 ETH trong vùng giá 3600$ – $3700.

Việc đặt thanh khoản như thế cũng tương đương như việc Alice đang đặt 1 lệnh bán limit 1 ETH ở vùng giá đó. 

Nếu như mà giá ETH vượt lên $3800, việc đấy tức là tất cả ETH ở vùng giá $3600 – $3700 đều đã được swap sang DAI ⇒ Alice đã thành bán ETH và có thể nhận về DAI.

Giá ETH mà Alice bán chính là trung bình giá của đoạn cung cấp thanh khoản: (3700+3600)/2 = $3650. Và Alice sẽ nhận được phí giao dịch là điều tất nhiên bởi vì cung cấp thanh khoản trong khoảng đó.

Tóm lại, với việc ETH vượt lên trên mức giá $3700, Alice đã thành công bán ETH với giá $3650 và nhận thêm phí giao dịch.

(2) Tuy vậy nhưng mà, để có thể hoàn thành xong quá trình bán, Alice bắt buộc phải rút thanh khoản. Bởi về bản chất, Alice vẫn đang là người cung cấp thanh khoản trong vùng giá $3,600 – $3,700.

Mà lúc này tài sản của Alice tất cả đều là DAI, việc đấy tức là Alice đang đặt mua ETH ở vùng giá 3,600 – 3,700 DAI.

Và đồng thời cũng tương đương như việc mọi người chơi ở các sàn CEX, nếu như mà Alice một lòng một dạ chỉ muốn bán ETH, cô ấy chỉ cần rút thanh khoản, và dòng lệnh limit sẽ hoàn toàn biến mất, không bao giờ xuất hiện nữa.

⇒ Alice nhận về DAI, hoàn thành  quá trình bán ETH thông qua Uniswap V3.

(3) Trong trường hợp giá nằm trong vùng từ $3,600 – $3,700 và giá không bao giờ vượt lên trên $3,700, lệnh của Alice sẽ được thực hiện 1 phần, và Alice vẫn sẽ nhận phí giao dịch trong phần đó là điều tất nhiên.

Nhận xét về tính năng Range order của Uniswap:

Thông qua thí dụ ở phía bên trên, chắc là mọi người cũng đã có thể hình dung được liên quan về sự hấp dẫn, cuốn hút của tính năng này. Bên cạnh đó Range Order cho phép đặt các lệnh Limit. Qua đấy giúp cho mọi người vừa có thể cung cấp thanh khoản để nhận được chi phí, vừa có thể thực hiện 1 vài việc như sau:

• Bán token trên Uniswap, ra mắt token lần đầu đến cộng đồng.
• Đặt lệnh buy the dip.
• Đặt lệnh sell, TP.

Cũng có thể nghĩ theo một cách đơn giản hơn, Uniswap cho phép mọi người có thể trở thành những Market Maker thực thụ, không phải chỉ là “Nhà cung cấp thanh khoản thụ động như trước”. Mọi người hoàn toàn có thể làm được nhiều việc hơn, cung cấp không phải chỉ đơn giản là việc cung cấp tiền và nhận về chi phí, nó có thể thực hiện đồng thời cùng với những chiến lược đầu tư.

⇒ Quyền năng của Liquidity Provider trong Uniswap V3 là cực kỳ lớn. 

Phí giao dịch

Phí giao dịch là gì?

Phí giao dịch chính là một nguồn doanh thu chính của toàn bộ những bên tham gia vào các DEX Protocol. Vì thế cho nên những thay đổi liên quan về chi phí giao dịch, việc chia phí đến các bên,… sẽ ảnh hưởng vô nhiều nhiều tới Tokenomics của dự án.

Để có thể tìm hiểu một cách chi tiết liên quan về phí giao dịch trong Uniswap V3, chúng ta sẽ đi theo 3 bước sau đây:

• Những đổi mới về phí trong Uniswap V3.
• Mô hình hoạt động phí giao dịch trong Uniswap V3.
• Hiểu về mô hình phí giao dịch trong Uniswap V2.

Mô hình phí giao dịch trong Uniswap V2:

Mục (3): Phí giao dịch được chia hoàn toàn cho LP theo cách gián tiếp

Nói chung, mô hình chi phí giao dịch trong Uniswap V2 tương đối dễ dàng, chúng ta cũng có thể note ra một vài ý chính như sau:

• Uniswap 0.3% phí cho toàn bộ những giao dịch.
• Tất cả phí giao dịch sẽ chia lại cho các LPs 1 cách gián tiếp: Phí thu được từ mỗi một giao dịch sẽ được deposit ngược lại hoàn toàn vào Pool, khi đấy tỉ lệ sở hữu Pool của các LP vẫn không bao giờ đổi, và đồng thời khi các LP rút thanh khoản, số tiền họ nhận được sẽ gồm có luôn cả chi phí.

Vì sao phí giao dịch lại không thể nào được chuyển trực tiếp cho các LPs mà lại deposit vào Pool?

Gồm cCó 2 lí do chính để Uniswap V2 chọn cơ chế này đó là: Tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa nguồn vốn.

• Tiết kiệm chi phí: Có cực kỳ nhiều LP trong 1 Pool, nếu như mà cứ mỗi một giao dịch chia nhỏ khoản phí đó tới toàn bộ những LP, tiền gas sẽ tốn hơn vô cùng nhiều.
• Tối ưu hóa nguồn vốn: Ở thời điểm hiện tại, Uniswap thu được hơn $100 M phí mỗi một tháng, mọi người đoán xem dòng tiền này được tái cung cấp thanh khoản sẽ tạo ra giá trị thặng dư như thế nào? Số chi phí nhận được mỗi một lần giao dịch sẽ rất ít, tuy nhiên nếu như mà compound liên tù tì, nó sẽ tạo nên giá trị vô cùng nhiều.

Mọi người thấy mô hình chi phí giao dịch này thế nào? Cũng tương đối được rồi đúng không?

Ở trong Uniswap V3, mô hình chi phí giao dịch này sẽ có 1 chút cải tiến và thay đổi mới. Cụ thể là hướng tới việc giúp Uniswap V3 có thể trở thành 1 protocol đa dạng hơn, phong phú hơn thích hợp với nhiều trường hợp cung cấp thanh khoản hơn nữa.

Những đổi mới trong Uniswap V3

Cơ chế phí của Uniswap V3 gồm có tất cả 4 thay đổi:

• Uniswap Treasury đã bắt đầu được hưởng phí.
• Cách LP nhận phí giao dịch.
• Phương pháp chia phí cho các LP.
• Nhiều mức phí giao dịch.

(1) Thay đổi đầu tiên, sẽ có tất cả đến 3 mức phí giao dịch cho mọi người tha hồ lựa chọn để có thể cung cấp thanh khoản, gồm có: 1%, 0.3%, 0,05%. Có rất nhiều mức chi phí thích hợp với nhiều trường hợp cung cấp thanh khoản hơn, điển hình như:

• 0.3%: Áp dụng cho phần lớn các Pools thông thường ví dụ như ETH/WBTC, ETH/DAI,…
• 1%: Áp dụng những cặp giao dịch quý hiếm, nguồn cung ít mà nhu cầu giao dịch rất cao.
• 0.05%: Áp dụng cho những cặp Stablecoin Assets, những cặp giao dịch bắt buộc phải cần sự ổn định (bởi mức phí cao sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới giá của những cặp này).

⇒ Uniswap hướng đến việc phục vụ cho nhiều loại Pools, đồng thời có rất nhiều loại tài sản được giao dịch trên Uniswap.

(2) Thay đổi thứ hai, đấy là Uniswap đã chuẩn bị bắt đầu thu chi phí giao dịch, việc đấy hoàn toàn đồng nghĩa với việc LP sẽ không được hưởng toàn bộ chi phí giống như trước. Bắt đầu từ bây giờ Uniswap sẽ thu từ 10% tới 25% doanh thu của các LP.

(3) Thay đổi thứ ba, hiện bây giờ những LP không còn cung cấp đều như nhau từ con số 0 tới vô cực giống như trước nữa, mà nó sẽ phân hóa theo từng đoạn một. Nếu như mà giao dịch diễn ra ở giá nào, thì đồng nghĩa với việc phí giao dịch sẽ được chia theo tỉ lệ cho các LP token cung cấp thanh khoản trong khoảng đó.

Thí dụ, trong cặp ETH/DAI:

• A cung cấp thanh khoản $1,000 trong khoảng giá 2,000 DAI/ 1 ETH – 4000 DAI / 1 ETH.
• B cung cấp thanh khoản $1,000 trong khoảng giá 2,500 DAI/ 1 ETH – 3.500 DAI/ 1 ETH.
• C cung cấp thanh khoản $1,000 trong khoảng giá 4,000 DAI/ 1ETH – 6,000 DAI/ 1 ETH.

Nếu như mà Alice đến Pool ETH/DAI và giao dịch với giá 3000 DAI/ETH, chi phí giao dịch sẽ được chia ra như sau:

• C sẽ không bao giờ được nhận phí nguyên nhân bởi vì không có cung cấp thanh khoản ở mức giá 3000 DAI/ETH.
• A và B sẽ chia nhau khoản phí, tuy vậy những mà với cùng 1 số tiền, A chọn tập trung cung cấp thanh khoản cho phạm vi nhiều hơn B ⇒ Số tiền mà A bỏ ra để cung cấp thanh khoản trong phạm vi 3000 DAI/ETH ít hơn B ⇒ A sẽ nhận phí ít hơn B, cụ thể là sẽ cao hơn x2.

(4) Ở trong Uniswap V2, chi phí giao dịch sẽ chuyển tới Pools, thông qua đó gián tiếp chuyển đến Liquidity Provider.

Ở trong Uniswap V3, chi phí không có cách nào để có thể chuyển tới LP giống như cách ở phía bên trên được, nguyên nhân bởi vì LP token hiện giờ không phải ERC 20 giống như trước nữa mà nó là NFT, mà NFT là token không thể thay đổi, không có tính compound lên. Vì thế cho nên Uniswap đã chuyển chi phí tới 1 Vault, LP sẽ claim phí ngay tại đấy.

Anh em có thể tìm hiểu thêm NFT, cơ chế hoạt động và những điểm nổi bật của nó với bài viết: Tổng quan về NFT mà bạn cần biết

Việc này có tác hại và có lợi ích như thế nào?

• Tác hại: Phí bây giờ sẽ không bao giờ được tái đầu tư, giảm mức độ hiệu quả vốn của các Liquidity Provider.
• Lợi ích: Bây giờ Liquidity Provider có thể claim chi phí giao dịch của mình bất kỳ lúc nào mình thích, không bắt buộc cần phải chờ tới lúc rút thanh khoản

Đây chính là một sự đánh đổi của Uniswap, mặc dù là chi phí không bao giờ được tái đầu tư nữa, nhưng mà thông qua tính năng thanh khoản tập trung, LP cũng đã tăng mức độ hiệu quả vốn của mình lên cực kỳ nhiều lần.

Nhận xét, đánh giá về những thay đổi trong phí giao dịch của Uniswap V3

Tóm lại, đối với việc thay đổi hoàn toàn từ những tính năng của Uniswap, Cơ chế chi phí giao dịch trên Uniswap cũng đã thay đổi rất nhiều.

Đa số là sự thay đổi đều đem theo một hướng không tiêu cực, giúp Uniswap có thể trở thành 1 protocol đa dạng, phong phú hơn, thích hợp hoàn toàn với nhu cầu người sử dụng nhiều hơn. Quan trọng nhất là, việc Uniswap Treasury đã bắt đầu thu phí là tín hiệu vô cùng tích cực đối với những UNI-holder

Chỉ có đúng duy nhất 1 điều không tích cực ở trong việc thay đổi cơ chế phí, đấy chính là Phí giao dịch – 1 khoản phí cũng tương đối lớn, bắt đầu từ nay trở đi sẽ không bao giờ được tái đầu tư. Tuy vậy nhưng mà đây chính là sự đánh đổi do chính đích thân Uniswap lựa chọn, và mình cũng tin chắc chắn rằng những Liquidity Provider cũng thích với sự đánh đổi này.

Phần tiếp theo đây, chúng ta sẽ sẽ tìm hiểu tới một phần tương đối hấp dẫn, cuốn hút Uniswap V3 capture cho UNI token như thế nào.

Uniswap V3 capture value cho UNI-token như thế nào?

Ở trong những bản cập nhật mới nhất, hot nhất Uniswap V3 đã không đề cập quá nhiều liên quan về UNI token. Tính tới thời điểm hiện nay, UNI token vẫn được dùng với 1 số use case tương đương trong Uniswap V2:

• Governance: Đây là một chức năng chính không thể nào thiếu được của token UNI, trong một cộng đồng cực kỳ lớn như Uniswap, chức năng quản trị đóng vai trò vô cùng quan trọng.
• Cung cấp thanh khoản: Mọi người có thể mua UNI token để cung cấp thanh khoản, ở thời điểm hiện tại đang có tổng cộng 6 Pool UNI trên Uniswap, với TVL xấp xỉ $300 M và APY từ 4 phần trăm tới 12 phần trăm.

Tuy vậy nhưng mà ở trong tương lai, chúng ta cũng có thể dự phóng 1 vài use case mới của như UNI token:

• Liquidity Mining: 1 chương trình Liquidity Mining sẽ nhanh chóng thu hút thanh khoản về với Uniswap V3 và đồng thời giúp LP quen với sản phẩm này.
• Chia sẻ 1 phần doanh thu từ Uniswap Protocol: Việc này mình đã nhắc tới ở trong bài Phân tích mô hình Uniswap V2, và bên cạnh đó rất có khả năng sẽ trở thành hiện thực trong tương lai.

Nhìn lại chi tiết liên quan về mô hình hoạt động của Uniswap V3, ngoài phần phí giao dịch được chia cho LP, Uniswap đã bắt đầu có doanh thu cho bản thân dự án, từ 10% tới 25% phí giao dịch.

Phần doanh thu này cũng có thể được Uniswap được dùng nhằm để:

• Mua UNI và đốt.
• Chia lại cho UNI-holder.
• Phát triển dự án Uniswap V3.
• …

Cho dù có theo bất cứ một hướng nào đi chăng nữa thì nó cũng sẽ không bao giờ tiêu cực, tăng lợi ích cho các UNI-holder.

Tóm lại, tính tới thời điểm hiện tại, Uniswap capture value cho UNI token theo tất cả 3 phương pháp như sau:

• Tạo ra Buy Demand: Thông qua việc cung cấp thanh khoản các cặp UNI trên Uniswap.
• Governance: UNI-holder được quyền tham gia quản trị dự án.
• Tạo ra lợi nhuận gián tiếp: Phí đã được chia lại cho Uniswap Treasury, Quỹ sẽ dùng số tiền này hợp lí để có thể tối ưu hóa lợi nhuận cho UNI-token.

Ở trong tương lai, mình tin chắc chắn rằng UNI token sẽ có thêm rất nhiều use case hơn, mình sẽ quan sát một cách kỹ càng và đồng thời cập nhật tất cả những thông tin cho mọi người ở trong bài viết này.

Flywheel của Uniswap

Cũng có thể thấy, Uniswap không tập trung chú ý phát triển tokenomics của UNI, dự án đã không tạo thêm quá nhiều use case cho native token của mình.

Mà bên cạnh đó Uniswap tập trung chú ý phát triển sản phẩm chính là AMM Uniswap, khi mà AMM phát triển => TVL volume càng nhiều => Chi phí giao dịch càng trở lên nhiều => UNI sẽ có khả năng được hưởng phí nhiều và đồng thời Uniswap cũng sẽ lại có thêm chi phi để có thể phát triển => …

Đấy chính là Flywheel của Uniswap, đồng thời cũng là chiến lược mà Uniswap capture value cho UNI-token.

Cơ hội đầu tư trong Uniswap V3

Uniswap chính là AMM hàng đầu thị trường đồng thời cũng chính là 1 trong những AMM đầu tiên, cực kỳ nhiều dự án fork sản phẩm của Uniswap cũng giống như kết nối, ký kết hợp đồng với thanh khoản ở trên Uniswap.

Vì thế cho nên khi Uniswap thay đổi, tất cả mọi thứ gắn hoàn toàn với Uniswap cũng thay đổi theo, thậm chí có nhiều người đánh giá, nhận xét Uniswap sẽ có khả năng thay đổi toàn bộ cuộc chơi DeFi.

Ở trong phần này, mình sẽ chia cơ hội đầu tư với Uniswap V3 trỏ thành 2 phần đó là: Đầu tư vào các bên liên quan và Đầu tư trên Uniswap.

Uniswap

Chúng ta sẽ gồm có tất cả 2 cách đầu tư ở trên Uniswap:

• Cách thứ nhất, đầu tư vào UNI token: UNI chính là native token capture value của toàn bộ dự án Uniswap, khi Uniswap phát triển, UNI token 100% sẽ tăng.
• Cách thứ 2, trở thành nhà cung cấp thanh khoản: Quyền lực của Liquidity Provider ở trên Uniswap là cực kỳ lớn, quan trọng nhất là ở trên Uniswap, vốn của mọi người sẽ được dùng một cách hiệu quả hơn vô cùng nhiều, việc đấy có thể tạo ra thêm nhiều lợi nhuận hơn nữa.

Các bên liên quan

Theo như ý kiến của cá nhân mình thì cơ hội đầu tư sẽ tập trung chính ở phần này.

Uniswap cực kỳ hay, tập trung xử lý vấn đề của các Liquidity Provider, tuy vậy nhưng mà nó cũng kéo theo rất nhiều sự thay đổi và đồng thời rất kém hiệu quả. Có thể kể tới một số sự kém hiệu quả của Uniswap V3 như:

• Vô cùng phức tạp: Rõ ràng những Liquidity Provider của Uniswap đề nghị bắt buộc phải có kiến thức thật nhiều, không phải chỉ đơn giản là các “passive LP” giống như trước.
• LP phải làm việc rất nhiều: Kể cả là khi có kiến thức chuyên sâu, những LP cũng bắt buộc phải làm cực kỳ  nhiều ví dụ như việc thay đổi các Range cung cấp thanh khoản để có thể tối đa hóa lợi nhuận,
• NFT LP token: Hiện có rất nhiều Protocol đã trợ giúp yield farming LP token, swap, lending,… tuy nhiên đấy chính là phiên bản LP token ERC 20. Thế nên là khi LP token trở thành NFT, thì dự án nào sẽ trợ giúp những tính năng lending, swap,… đấy ?
• …

Vì thế cho nên vô cùng nhiều dự án ở quá khứ và hiện tại phát triển để có thể xử lý những vấn đề của Uniswap V3. Theo như dự án Uniswap đã đề cập ở trên Twitter, hiện cộng đồng  Uniswap đã và đang xây dựng cả 1 hệ sinh thái trên nền tảng Uniswap V3 để có thể xử lý tốt các vấn đề này.

Tới lúc mà  Uniswap phát triển, những dự án này 100% cũng sẽ lên theo.

Có thể kể tới một số dự án như:

• Charm Finance: Ra mắt Alpha Vaults, 1 công cụ có thể được dùng nhằm để tự động quản lý tính thanh khoản của Uniswap V3.
• Visor (VISR): Nền tảng quản lí NFT Vaults, tích hợp trực tiếp với Uniswap V3, giúp mọi người quản lí những NFT LP token trong Uniswap 1 cách đơn giản hơn.
• Tokemak: Nền tảng Aggregator, giúp mọi người có thể quản lí range trong Uniswap.
• Và đồng thời cực kỳ nhiều dự án khác như Method, Lixr, Alchemist, Uni Pilot,…

Nhận xét về mô hình hoạt động của Uniswap V3 và kết luận

Nếu như mà mọi người nhìn tổng quan mô hình kinh doanh của Uniswap V3, chúng ta sẽ thấy mô hình này cũng khá giống so với mô hình kinh doanh ở Uniswap V2.

Uniswap V3 vẫn là một của hàng bánh burger với 4 thành phần tham gia:

• Uniswap là bên xây dựng nhà.
• Trader là khách hàng.
• Liquidity Provider là người làm bánh.
• UNI-holder là chủ ngôi nhà.

Tuy vậy nhưng mà, có vô cùng nhiều thay đổi cơ sở hạ tầng, và đồng thời công nghệ bên trong đã được phát triển mà chỉ có đúng “Người làm bánh” và “Bên xây dựng” mới có thể biết được. Điều đặc biệt chú ý ở đây là công nghệ này còn có giấy bản quyền 2 năm, thế nên công thức bánh Burger của Uniswap V3 là độc nhất vô nhị, không ở đâu có.

Đối với mô hình kinh doanh và chiến lược kinh doanh của mình, tương lai của Uniswap sẽ đặt toàn bộ vào chiếc bánh Burger đó, nếu như mà bánh Burger chứng minh được mình thu hút được khách hàng và thực sự ngon, Uniswap sẽ phát triển và độc chiếm thị trường Burger.

Tổng kết tất cả lại liên quan về mô hình hoạt động của Uniswap V3, chúng ta có thể rút ra được một vài ý chính sau:

• Thay đổi hoàn toàn chính trong bản cập nhật lần này là cho phép “Thanh khoản tập trung”, giúp mở ra rất nhiều tính năng mới trong Uniswap.
• Uniswap vẫn tiếp tục tập trung chú ý phát triển sản phẩm chính của mình là AMM Uniswap, lần này dự án phát triển theo hướng “tối ưu hóa nguồn vốn” (Capital Efficiency).
• Mô hình hoạt động thay đổi cũng dẫn tới việc Phí giao dịch trong Uniswap cũng thay đổi theo, tuy vậy nhưng mà hầu như vẫn thay đổi theo một hướng không tiêu cực.
• Có nhiều tính năng mới mang tới rất nhiều lợi ích tuy nhiên thì cũng đề nghị LP token bắt buộc phải làm nhiều hơn và đồng thời cũng gây ra 1 vài khó khăn với những bên liên quan.
• Hiện có vô cùng nhiều dự án đang được xây dựng để có thể xử lý những vấn đề của Uniswap, và bên cạnh đó dự án vẫn sẽ tập trung phát triển sản phẩm chính của mình.

Trên đây chính là bài phân tích một cách chi tiết liên quan về mô hình hoạt động của Uniswap V3 – AMM đang được đánh giá số 1 thị trường hiện nay.

Nếu như mà mọi người có chỗ nào không hiểu hay câu hỏi gì thì đừng chần chừ hãy nhanh tay bình luận ở phía bên dưới bài viết mình sẽ giải đáp cho mọi người và bổ sung vào bài viết.

Series Mô hình hoạt động chính là Series nhằm có thể giúp mọi người hiểu một cách kỹ càng hơn liên quan về 1 Protocol, cách Protocol hoạt động và tiềm năng phát triển trong tương lai. Một vài mô hình mọi người có thể tham khảo:Serum (SRM), Inverse Finance (INV)

Bên cạnh đó nếu như mà mọi người muốn tìm hiểu một cách kỹ càng mô hình hoạt động của Protocol nào nữa, hãy nhanh tay bình luận ở phía bên dưới bài viết để bọn mình có thể làm trong những số tiếp theo.

Xin chào và hẹn gặp mọi người ở những Series Mô hình hoạt động tiếp theo.