Phân tích chi tiết mô hình hoạt động của Pangolin (PNG)

11 Tháng Mười, 2023

594

Trong bài viết dưới đây, mình sẽ phân tích cho anh em những câu hỏi như:

Pangolin là gì? Đóng vai trò như thế nào trong hệ Avalanche?
Workflow của Pangolin và cách họ tạo ra doanh thu?
So sánh hiệu quả hoạt động của Pangolin với các AMM DEX khác.

Xem thêm

Tổng quan về Pangolin

Pangolin là gì?

Pangolin chính là dự án đứng đầu thuộc lĩnh vực AMM DEX của hệ sinh thái Avalanche. Chi tiết hơn, Pangolin chính là một bản fork của Uniswap V2 cộng thêm một số cải tiến trong tokenomic, chạy trên blockchain của Avalanche (Ethereum EVM).

Điểm nổi bật và hạn chế của Pangolin

So với các dự án AMM DEX khác trên thị trường thì Pangolin vẫn chưa có nhiều điểm ấn tượng, nổi bật cho mấy, TVL và lượng người sử dụng không cao. Mặc dù vậy nhưng mà đây chính là AMM DEX được xem như trung tâm thanh khoản cho cả hệ Avalanche nên Pangolin đóng vai trò không thể nào thiếu được đối với các Protocol khác ở Avalanche.

Hiện tại Avalanche đang hoạt động với tất cả 3 chain:

X-Chain: Là chain chính của Avalanche, đóng vai trò là nơi giao dịch và gửi nhận tài sản.
P-Chain: Là chain cho phép người sử dụng tạo subnet, trở thành validator cho subnet.
C-Chain: Là chain xây dựng trên EVM cho phép các Protocol có thể xây dựng trên đấy.

Chính vì những bước chuyển tài sản khó từ X-Chain sang C-Chain, Pangolin bị hạn chế đi vô cùng nhiều người sử dụng. Ở thời điểm hiện tại User của Pangolin đa số đều là cộng đồng follow và fan của hệ sinh thái Avalanche thay vì cộng đồng lớn như Uniswap.

Các dự án tương tự

Mình sẽ cung cấp cho anh em một vài AMM DEX nổi bật theo những hệ sinh thái ở phần sau đây:

Ethereum: Uniswap, Sushiswap,…
Binance Smart Chain: PancakeSwap, BakerySwap,…
Solana: SerumSwap, Raydium,…
Fantom: SpiritSwap, SpookySwap,…
Polygon: QuickSwap,…

Phân tích mô hình hoạt động của Pangolin

Sản phẩm của Pangolin

Pangolin có một sản phẩm duy nhất đó chính là AMM DEX cho người sử dụng, có thể cung cấp thanh khoản và giao dịch các tài sản trên mạng lưới Avalanche. Hiện nay Pangolin vẫn chưa có bất cứ một tính năng phụ nào khác.

Những bên tham gia Pangolin

Pangolin AMM có cơ chế hoạt động khá giống Uniswap v2, trong đó sẽ có 2 bên tham gia:

Liquidity Provider: Người cung cấp thanh khoản cho các cặp tài sản với tỉ lệ 50/50 và nhận thưởng ít nhất 0.25%, 0.05% còn lại dự trữ cho phát triển cộng đồng hoặc sản phẩm.
User: Người sử dụng giao dịch trên sàn Pangolin sẽ chịu mức phí 0.3% trên tổng khối lượng giao dịch.

Mô hình hoạt động của Pangolin

Mô hình hoạt động của Pangolin
Mô hình hoạt động của Pangolin khá dễ dàng và hoạt động theo những thao tác dưới đây, mình có đánh số thứ tự tương ứng trên hình phía bên trên.

(1) Để sàn Pangolin có thanh khoản, những nhà cung cấp thanh khoản sẽ Add Liquidity vào các Pool theo tỷ lệ 1/1 và nhận về LP token đại diện cho quyền sở hữu tài sản trong pool.

(2) User/Trader sẽ giao dịch từ tài sản này sang tài sản khác. Họ sẽ chịu mức phí 0.3% cho mỗi giao dịch. Nếu như khối lượng giao dịch của Trader quá lớn làm cho slippage của giao dịch cao, sàn sẽ cảnh báo người sử dụng.

(3) Sau khi nhận Pangolin nhận được 0.3% phí giao dịch, 0.05% sẽ được đưa vào quỹ dự trữ nhằm phát triển dự án (3.1), 0.25% phí giao dịch sẽ được thưởng cho các nhà cung cấp thanh khoản (3.2).

Để hiểu rõ hơn về mô hình hoạt động này, anh em có thể trải nghiệm thực tế với các chức năng trên sàn Pangolin thông qua bài viết: Hướng dẫn sử dụng sàn Pangolin

Thuật toán của Pangolin

Pangolin dùng thuật toán giống như Uniswap. Các giao dịch sẽ được tính toán với công thức dưới đây:

x*y=k

Trong đấy:

x: Số lượng tài sản thứ 1.
y: Số lượng tài sản thứ 2.
k: Tổng thanh khoản của hai tài sản x,y.

Anh em có thể xem cụ thể ví dụ liên quan về giao dịch tài sản trong bài viết phân tích mô hình hoạt động của Uniswap v2 tại đây.

Mô hình Pool trên Pangolin

1. Cơ chế quản trị pool thanh khoản

Mình sẽ giới thiệu một chút liên quan về cơ chế quản trị pool thanh khoản. Ở thời điểm hiện tại trên thị trường đang có tất cả hai cơ chế đó chính là Quản trị Centralized và Quản trị Decentralized (Permissionless). Trong đấy Pangolin hiện đang dùng cơ chế Permissionless. Anh em hãy đón xem sự khác biệt sau đây.

Quản trị pool thanh khoản Centralized: Đây chính là mô hình hoạt động của Serumswap trên hệ sinh thái Solana. Các nhà phát triển không thể tự do cung cấp thanh khoản và listing cặp tài sản để tạo pool trên Serumswap nếu như mà không nhận được sự đồng ý của đội ngũ Serum.
Quản trị pool thanh khoản Decentralized (Permissionless): Đây chính là mô hình hoạt động của Pancakeswap và Uniswap. Những nhà phát triển hoàn toàn có thể dự do cung cấp thanh khoản và listing các cặp tài sản để tạo pool. Hiện Pangolin đang đi theo hướng này. Đây là chiến lược đi chính xác vì nó sẽ giúp thu hút các nhà phát triển có thể tiếp cận người sử dụng đơn giản hơn thông qua listing token trên Pangolin.

2. Tài sản chính trên Pangolin

Nếu như các pool ở Uniswap đều được gắn với Ethereum (ETH), thì ở Pangolin các cặp tài sản sẽ được gắn liền với Avalanche (AVAX). AVAX cũng chính là tài sản có mức thanh khoản cao nhất, gấp ba lần giá trị của Pangolin (PNG).

So sánh mô hình của Pangolin với AMM DEX khác

So với các AMM DEX khác trên thị trường thì Pangolin đang tỏ ra tương đối “yếu thế” khi không có nhiều tính năng nổi bật, thậm chí là fork 100% từ Uniswap nhưng hiệu quả hoạt động vẫn còn vô cùng kém.

Để một AMM DEX có thể thành công và nhận được sự ủng hộ từ bên phía cộng đồng, chúng phải được backed bởi vô cùng nhiều yếu tố. Sau đây mình sẽ cung cấp cho anh em hai yếu tố quan trọng như.

Tính năng: AMM DEX có cố gắng phát triển thêm những tính năng hay sản phẩm mới không? Mình sẽ nêu qua một vài dự án AMM DEX đang hoạt động tương đối hiệu quả giúp anh em so sánh.

PancakeSwap trở thành DeFi Station với Swap, Farm, Team Battle, Syrups Pool, IFO, Lottery, Prediction.
SushiSwap cũng trở thành DeFi Station với Swap, Farm, Mirin (CEX Liquidity), Onsen (Incentive), Kashi (Lending), Miso (IDO).
Uniswap V3 giúp tập trung thanh khoản tránh Impermanent Loss.

Tokenomic: Đây chính là cơ chế được xây dựng với mục đích giúp người sử dụng có động lực nắm giữ native token của nền tảng đó. Mình sẽ nhắc tới một cách chi tiết về PNG token ở phía bên dưới cho anh em.

Pangolin Capture Value cho PNG token như thế nào?

Use case của PNG token

Pangolin đang Capture Value cho PNG bằng 2 phương pháp chính đó là:

Governance: Đề xuất và biểu quyết cho những thay đổi liên quan về cấu trúc phí hay sản phẩm mới.
Tạo ra Buy Demand: Sử dụng nhằm để cung cấp thanh khoản cho các Pool có PNG LP token.

Ở thời điểm hiện tại, nền tảng Pangolin đang thu tất cả 0.3% phí giao dịch từ trader. Liquidity Provider ở các PNG Pool sẽ nhận được 0.25% phí giao dịch, 0.05% còn lại sẽ được lưu trữ và chưa có kế hoạch cụ thể.

Cộng đồng đã có đề xuất phân phối thêm 0.05% phí cho PNG holder. Mặc dù vậy nhưng mà, điều này vẫn chưa được thông qua. Mình sẽ phân tích rõ hơn liên quan về giá trị thực của PNG ở phía bên dưới.

Điểm nổi bật về PNG token

1. Phân phối PNG token

Điểm nổi bật của PNG token chính là 100% tổng cung sẽ được phân phối cho cộng đồng thông qua hình thức Liquidity Mining và Airdrop, không mở bán, không có token dành cho đội ngũ phát triển.

Điều này giúp các PNG holder phần nào yên tâm hơn khi giá của token sẽ không bị quá nhiều áp lực bán của những người đã mua giá thấp hơn. Không những thế mà còn kích thích người sử dụng cung cấp thanh khoản cho Pangolin để nhận về PNG vì cơ chế trả thưởng công bằng, không bao giờ có chuyện ưu tiên quyền lợi cho bất cứ một ai.

2. Cơ chế unlock PNG token

Điểm nổi bật thứ 2 chính là cơ chế unlock token của Pangolin, cứ mỗi 4 năm, số lượng PNG token được phân phối qua các pool giảm đi 1 nửa. Vậy với tổng supply là 538,000,000 PNG, Pangolin sẽ cần tới 36 năm để có thể unlock hết số token của mình.

Anh em có thấy quen thuộc không? Đây chính là cơ chế phân phối thưởng của Bitcoin cho các thợ đào qua thời gian. Cứ mỗi 4 năm, phần thưởng sẽ bị giảm đi một nửa. Đây chính là cơ chế tạo nên độ khan hiếm cho PNG token.

Nhưng sẽ vô cùng chênh lệch nếu như mà so sánh với Bitcoin (BTC), nguyên nhân bởi vì BTC đã là tài sản được vô cùng nhiều người biết tới và nhiều người công nhận với marketcap hơn 600 tỷ đô còn Marketcap của PNG chỉ tầm 25 triệu đô.

PNG token cần nhiều Incentive hơn cho holder thay vì chỉ có cơ chế tạo nên độ khan hiếm. Chưa kể 36 năm là một khoảng thời gian vô cùng dài trong thị trường crypto, lâu tới mức chẳng ai đảm bảo đội ngũ của Pangolin sẽ tiếp tục phát triển sản phẩm.

Vấn đề tranh cãi về PNG token

Đây chính là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất ở Pangolin Governance, anh em có thể xem chi tiết liên quan về vấn đề này tại đây. Thực tế, đa số tất cả Pangolin không đem tới cho PNG holder lợi ích gì ngoại trừ việc trở thành một cặp tài sản cho một số Liquidity Pool.

Single token stake: Chưa có.
Liquidity providing: Chỉ có ~10 pools có cặp PNG với volume giao dịch thấp => không đem tới nhiều incentive.

Điều này được phản ánh trực tiếp lên giá của PNG token qua thời gian. Bắt đầu từ lúc ra mắt cho tới thời điểm hiện nay. Giá của PNG không ngừng giảm, so với giá listing là $11 đô thì giá hiện tại đã giảm 10 lần giá trị ban đầu.

Pool thanh khoản đem tới rất nhiều giá trị nhất cho PNG holder chính là PNG/WAVAX với phí giao dịch thu được là $3,400/ngày, xếp sau là PNG/USDT với phí giao dịch là $370. Đây chính là một con số đem tới incentive không đáng kể. Nếu như mà là người tham gia Farming tại Pangolin, mình sẽ bán PNG ưu tiên Farm bằng AVAX.

Anh em có thể so sánh, PNG token đang phải chịu áp lực unlock token lên đến 175,000 PNG/ngày, tương đương $967,000 tuy nhiên phí giao dịch đem về chưa tới $30,000/ngày. Đây quả thực không cân bằng và không mang lại quyền lợi nào cho PNG holder.

So sánh giữa động lực HODL và áp lực bán PNG token

Giá trị của PNG token

Giá token = Giá trị hiện tại (Governance + Incentive nhận được từ phí giao dịch – Áp lực release token) + Giá trị kỳ vọng tương lai (Những tính năng sắp ra mắt,…)

Trong đấy:

Áp lực bán khi release token:

1 ngày = 175,000 PNG = $967,000.

Doanh thu từ PNG LP token (0.25% phí giao dịch):

1 ngày = $3,400*(PNG/WAVAX) + $370*(PNG/USDT) = $3,770.

⇒ Doanh thu không bù được áp lực xả.

Theo như quan điểm của chính cá nhân mình giá PNG token đang cao hơn giá trị thực. Để PNG token không còn bị áp lực quá lớn, doanh thu đến từ các PNG LP token ít nhất phải bằng giá trị của số lượng token được release mỗi ngày (Doanh thu = Giá trị token release).

Flywheel

Qua phân tích trên có thể thấy Pangolin dường như chỉ tập trung tới sản phẩm chính (AMM DEX) mà không chú trọng nhiều đến Use case của PNG token.

Khi AMM DEX được cải thiện => (1) TVL và thanh khoản tăng => (2) Trải nghiệm giao dịch tốt hơn => (3) Doanh thu từ phí giao dịch tăng => (4) Phí thu về cho Liquidity Provider tăng => (5) Động lực mua PNG token để cung cấp thanh khoản cho Pangolin tăng.

Bên cạnh đó phần Reservation (dự trữ) hoàn toàn có thể được phân phối lại cho PNG holder nếu như Proposal nhận được sự đồng thuận từ cộng đồng.

Mô hình duy trì sự hoạt động của Pangolin

Giải pháp mang lại giá trị cho PNG token

Qua tất cả những phần ở phía bên trên, anh em có thể thấy Use case của PNG token không nhiều và cách thiết kế tokenomic như vậy không đem tới lợi ích cho PNG holder. Chính vì thế cho nên, mình sẽ cung cấp cho anh em một số giải pháp phía sau đây.

Single-token Staking

Đây chính là cơ chế tương tự PancakeSwap, cho phép người sử dụng có thể stake CAKE để nhận thêm CAKE token hoặc nhận thêm các token khác thuộc hệ sinh thái Binance Smart Chain.

Pangolin hoàn toàn có thể áp dụng điều này vì hiện nay Pangolin đang đóng vai trò trung tâm thanh khoản cho cả hệ Avalanche. Họ có thể mở tính năng stake PNG nhận về PNG hoặc nhận về các token khác trong hệ như SNOB, ZERO, PEFI, XAVA,…

Ý tưởng về xSUSHI và vDODO

Đây chính là hai cơ chế tương đối hay và thú vị của Sushiswap và DODO, chúng sẽ đem tới rất nhiều giá trị hơn, đặc biệt là tạo động lực nắm giữ lâu dài chứ không cơ bản là lợi ích ngắn hạn như Single staking.

vDODO

Người sử dụng cần stake 100 DODO để mint 1 vDODO. Người sử dụng giữ vDODO sẽ hưởng được thêm quyền lợi hưởng một phần phí giao dịch trên nền tảng (DODO holder chỉ được giảm phí), nhận được thêm membership reward (6 DODO) cho mỗi block được khai thác.

Người sử dụng nào đổi vDODO lại thành DODO sẽ chịu exit fee và nó sẽ được phân phối lại cho ai giữ vDODO.

xSUSHI

Người dùng nắm giữ xSUSHI sẽ hưởng APY 5%, tham gia quản trị (SUSHI holder không có quyền Governance) và được hưởng một phần doanh thu từ toàn bộ sản phẩm của Sushiswap (SUSHI holder chỉ đơn thuần nhận được doanh thu từ cung cấp thanh khoản).

Buy back & Burn

Hầu hết tất cả cộng đồng thảo luận trên Governance forum đều cho rằng việc unlock token kéo dài đến 36 năm đều không có giá trị, con số thích hợp nhất đó chính là khoảng 5 năm. Chính vì thế cho nên cộng đồng đang không ngừng cố gắng rút ngắn thời gian release token và burn chúng nhanh hơn để tăng độ khan hiếm.

Đây chính là cơ chế đã hoạt động vô cùng hiệu quả đối với BNB token. Anh em hoàn toàn có thể xem ở chart dưới đây. Mặc dù vậy nhưng mà vẫn còn nhiều yếu tố khách quan khác tạo động lực cho BNB. Nhưng cơ chế này sẽ giúp PNG một phần nào tăng thêm độ khan hiếm thông qua việc đốt token.

Nguồn: Coin98 Analytics

Dự phóng về tương lai của Pangolin

Tuy là vẫn chưa có nhiều tính năng nổi bật cho mấy, nhưng mà Pangolin lại là AMM lớn nhất và là trung tâm thanh khoản của tương đối nhiều dự án DeFi trong hệ Avalanche. Chính vì vậy cho nên, nếu dòng tiền DeFi chú ý đến hệ Avalanche, Pangolin gần như là option đầu tiên và nổi bật nhất để người sử dụng quan tâm chú ý.

Case Study

Anh em có thể lấy case study của QuickSwap (hệ Polygon) làm ví dụ, khi dòng tiền đổ vào hệ Polygon, QUICK đã tăng trưởng vô cùng mạnh vì QuickSwap là AMM nổi bật nhất hệ Polygon. Có thể điều này sẽ diễn ra tương tự với Pangolin.

Anh em quan tâm thì có thể tham khảo chi tiết hơn về mô hình hoạt động của QuickSwap tại đây.

Đối thủ

Mặc dù vậy nhưng mà, điều này chỉ có thể xảy ra khi Pangolin thật sự cải thiện các tính năng sản phẩm và tokenomic theo những biện pháp ở phía bên trên.

Nếu như mà không Pangolin hoàn toàn có thể bị lép vế so với các đối thủ khác trên thị trường. Đặc biệt là đối thủ Sushiswap, đây chính là một trong những AMM DEX đã có tầm nhìn ra mắt nhiều sản phẩm và triển khai Multichain trong đó có Avalanche.

Kết luận

Mình sẽ tổng kết lại một số insights chính liên quan về mô hình hoạt động của Pangolin thông qua outline sau đây:

Pangolin vẫn chính là AMM DEX lớn nhất hệ Avalanche và nhận được hỗ trợ từ AvaLabs.
Pangolin gần như Fork 100% từ Uniswap và không có sự cải tiến kể từ khi ra mắt.
Tokenomics của PNG không hợp lý khi thời gian unlock lên đến 36 năm.
Ứng dụng của PNG không nhiều ngoại trừ Governance.
Giá của PNG đang bị định giá cao hơn thực tế.
Giá PNG không ngừng giảm bởi vì Incentives không bù qua được áp lực bán số lượng release token lớn.
Pangolin cần áp dụng hướng đi của Pancakeswap để tăng quyền lợi và ứng dụng cho PNG token.

Theo như quan điểm của chính mình Pangolin hiện đang có hướng đi không hiệu quả khi fork lại 100% từ Uniswap nhưng không cải tiến thêm những sản phẩm mới. Ngoài ra tokenomics của PNG hoàn toàn không có quyền lợi cho người sử dụng nắm giữ, điều này hoàn toàn được phản ánh qua giá của PNG.

Từ tận đáy lòng của mình vô cùng hy vọng rằng Pangolin sẽ sớm khắc phục điều này để hệ Avalanche có thể đi xa hơn trong thị trường DeFi, nếu không đây sẽ chính là rào cản vô cùng lớn phản ánh cả tầm nhìn của đội ngũ Avalabs, vì họ đội ngũ chống lưng cho Pangolin.

Nếu như anh em thấy bài viết này hay thì hãy chia sẻ cho những anh em khác cùng biết nhé!